Laser veiligheidsklassen

LED & LASER CLASSIFICATIE

Een overzicht van het LED & Laser Classificatiesysteem volgens EN 60825-1 en IEC 60825-1

Historie
In 2001 zijn de bestaande standaarden voor laserveiligheid in Europa (EN) en internationaal (IEC) fundamenteel gewijzigd en aangepast. Dit heeft geresulteerd in de introductie van 3 nieuwe laser onderverdelingen (klasse 1M, 2M en 3R). Klasse 3A is toen verdwenen. Hieronder een korte beschrijving van de huidige laserklasse indeling.

Huidige situatie
De 60825-1 standaard is geldig voor lasers en leds. Op de meeste plaatsen is het woord “laser” gebruikt, maar dit mag ook vervangen worden door “led”. In het algemeen zullen voor leds alleen de lagere klassen (1, 1M, 2, 2M en 3R) van toepassing zijn met een enkele uitzondering in klasse 3B. Dit zou zich in de toekomst kunnen wijzigen.

In onderstaande klasseindeling zal de uitdrukking “oogveilig” geldig zijn voor het optische spectrum vanaf 180nm tot 1mm golflengte. Dus niet alleen binnen voor het netvlies gevaarlijke spectrum vanaf 400nm tot 1400nm. Buiten dit gebied bestaat er een potentieel gevaar voor het hoornvlies. Een golflengte buiten de spectrale netvlies zone is daarom niet automatisch oogveilig !

Classificatie overzicht

Klasse 1
Deze klasse is oogveilig onder alle Gebruiksomstandigheden.

Klasse 1M 
Deze klasse is veilig bij direct zicht met het blote oog, maar kan gevaarlijk zijn in combinatie met een optisch instrument.In het algemeen zal het gebruik van een vergrootglas het gevaar vergroten bij sterk divergerende bundels (b.v. leds en laserdiodes).Verrekijkers en telescopen vormen een gevaar bij gecollimmeerde bundels (open telecommunicatiesystemen).

Straling in klasse 1 en 1M kan zichtbaar, onzichtbare of beide zijn.

Klasse 2
Dit zijn zichtbare lasers. Deze klasse is veilig bij een korte blik onder alle omstandigheden. Maar indien er langer in de bundel wordt gestaard (>0.25 s) kan dit gevaarlijk zijn. Normaal zal de oogrespons afdoende zijn.

Klasse 3
Dit zijn zichtbare lasers. Deze klasse is veilig bij een korte blik onder de voorwaarde in klasse 2 (>0.25 s)Maar kan in combinatie met een optisch instrument (zie klasse 1M) wel gevaarlijk zijn. Klasse 2 en 2M is hoodzakelijk zichtbaar licht, maak kan een onzichtbare component bevatten onder bepaalde condities.
Klasse 1M en 2M vervangen de oude klasse 3A en 3B die voor de wijzigingen in 2001 bestonden.

Klasse 3R
Licht in deze klasse wordt beschouwd als een laag risco.De limiet voor 3R is 5x de limiet voor klasse 1 (voor onzichtbaar   licht) of klasse 2 (voor zichtbaar licht). Continue (CW) zichtbare lasers met een uitgangsvermogen van 1 tot 5mW vallen daarmee onder klasse 3R

Klasse 3B
Licht in deze klasse is meestal gevaarlijk. Voor continue (CW) lasers geldt een      maximum van 500mW dat op het oog mag vallen. Dit licht is gevaarlijk voor oog en huid. Echter diffuus licht (reflecties) is veilig.

Klasse 4
Dit is de hoogste en daarmee gevaarlijkste laserlichtklasse.Zelfs diffuus licht kan gevaarlijk zijn. Klasse 4 lasers kunnen materialen waarop ze gericht zijn doen ontbranden.

Toelichting
Ieder laserproduct ingedeeld in een bepaalde klasse kan “ingebedde” lasers bevatten die onder een hogere klasse vallen dan het product. In deze gevallen zullen er mechanische voorzieningen zijn ( beveiligde behuizingen en vergrendelingen) die voorkomen dat toegang tot de laser die onder hogere klasse valt niet mogelijk is. Zo zal een CD of DVD speler onder klasse 1 vallen ondanks het feit dat deze een klasse 3R of 3B laser bevat.

Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld laserprinters die vaak een klasse 4 laser bevatten.
Om een product correct te classificeren moet er gekeken worden naar het maximale uitgangsvermogen dat redelijkerwijs bij een foutconditie (b.v. aanstuurcircuit) kan ontstaan.
In het algemeen zijn lasers puntbronnen en leds meer uitgestrekte lichtbronnen. Daarom hebben leds een hoger limieten dan lasers binnen een laserklasse. Een led met 10mW uitgangsvermogen zou onder klasse 2 vallen terwijl een zichtbare laser met hetzelfde vermogen onder klasse 3B valt.

Opmerking:
Laserpointers boven klasse 2 mogen niet aan consumenten worden verkocht volgens de huidige handelsovereenkomsten.